Ya Hayy c.c.
Uşşâkî meşayıhından Sıddîk Nâci Eren Efendi, kitaplarında Halveti Uşşâkî yolu Seyru Sülukunda taliblere beşinci makamın dersi (nefsi radiye ) olarak Hay Hay ya Hay esmasını tavsiye eder.
Selahaddin Uşşâkî hz. Miratul Esma kitabında şöyle bahseder :
Hayy, Allahu Teâlâ’nın sıfat isimlerindendir. Yani hayât, bir sıfatdır ki mevsûfunun (niteleneninin) âlim ve müdrik (idrak eden) olmasını gerektirir. Bundan mâlûm oldu ki Cenâb-ı Hakk, Hayy ve Kadir olup, bütün eşyayı ihâta etmiştir ve mevcûdâtın hakikatini bilir. Her şey de, mazhariyyet ve istidâdınca Cenab-ı Hakk’ı bilip tesbih etmektedir.
Şeyh-i Ekber (kuddise sirruh) hazretleri Fütûhât da Esmâ-i İlâhiye şerhinde buyurur ki: “Hayât ile, kalbin diriliği murad olunur; cesedin diriliği değildir. Hayât, sıfat-ı İlâhiye’dir.” Nitekim Kelâm-ı Kadim’de: “Allâhu lâ ilâhe illâ hüve’l-hayyü’l-kayyum”17 buyurmuşdur. (4)
Abdurrahman Sami Niyazi Hz., El Hayyu c.c. şöyle açıklar:
Hayati ebedi ve ezeliî zâti ile hay olup tenahi (sonu) ve füturdan münezzeh faal ve idrak manasınadır.
Abdin hissesi: Hayati hayvaniyeden, hayati hakkaniyeye vesile-i uruç olan taat ve ezkâri bi’gayetle (nihayetsiz) iştigaldir. (3)
Sıddîk Nâci Eren Efendi Hayy’ın c.c. Mânâsı’nı şöyle anlatır :
Diri, her şeyi bilen ve her şeye gücü yeten, hakiki hayat Allahu Teâlâ’ya mahsustur. Allahu Teâlâ’nın hayat, ilim ve irâdeye meb’de olan ezeli bir sıfattır. Kayıtsız şartsız her şeyi bilen ve her şeye gücü yeten ekmel bir hayattır. Onun için her şeyi görür, işitir, bilir, istediği gibi yapar. Allahu Teâlâ Hayy’dır, ölmez, daima hazır ve nâzırdır. Bütün yaşayan mahlûkatın hayatını veren de O’dur.
O olmasaydi, hayattan zerre kadar eser görülmezdi. Hem onu ne gaflet basar, ne uyku. O daima fenâdan zevâlden, hatadan münezzehtir. Her an âlim, her an hâbir, her an kadirdir. Şu halde kula gereken şey; her işini ona ısmarlamak ve her hususta ancak ona dayanıp güvenmektir.
Şu halde kula gereken şey; her işini ona ismar- lamak ve her hususta ancak ona dayanıp güvenmektir.
Uşşâkî meşayıhı Sıddîk Nâci Eren Efendi’nin ve mürşidleri ve yolumuzun büyüklerinin eserlerinden Hayy c.c. esmasını aktarmaya çalıştık .
Kaynaklar :
1 – Sıddîk Nâci Eren Efendi Tariki Uşşâki’de Usul ve Adab s.175
2 – Sıddîk Nâci Eren Efendi İbadet Ahlak ve Adab s.288
3- Abdurrahman Sami Niyazi Hz. Şerhi Esma ül Hüsna
4- Selahaddin Uşşâki hz. Miratil Esma
5- Hakikat ve Marifet Sırları Bekir Sıdkı Visali hz. ve Mehmed Ruhi hz.
17 “Allah kendisinden başka hiçbir ilah olmayandır. Diridir, kayyumdur”
[Bakara sûresi, 255].
Kitap temini : Şelale Yayıncılık / 0 216 420 9581
Foto
